STAD AMSTERDAM: Atlantiküberquerung - Atlantische oversteek
Ein Traum wird wahr - Atlantiküberquerung mit der STAD AMSTERDAM
von Helmut Bode (Text & Fotos)
Seit meinen ersten Fahrten auf Tall Ships habe ich davon geträumt, einmal den Atlantik auf einem Windjammer zu überqueren.
Dieses Jahr nun wurde mein Traum endlich wahr. Bereits im letzten Jahr hatte ich mich zusammen mit einem Freund für einen Platz auf der alljährlichen Atlantiküberquerung der STAD AMSTERDAM von Boston nach Europa beworben. Anmerkung der Redaktion: Die Atlantiktörns sind sehr begehrt, daher werden von der Reederei zuerst Stammkunden angeschrieben oder auch Mitsegler, die sich vorab direkt für den Törn bewerben.
Kurz vor Sylvester 2022 kam dann die erfreuliche Nachricht: Wir mussten uns binnen 2 Tagen entscheiden, ob wir bei der für Mai geplanten Atlantiküberquerung dabei sein wollten. Unsere Zusage erfolgte sofort. Schnell wurden alle notwendigen Reisedokumente eingereicht und die erste Anzahlung zur Mitfahrt überwiesen.
Die Ankunft in den USA war in New York, von wo aus wir mit dem Zug entlang der Ostküste zu unserem Ausgangshafen nach Boston fuhren. Am 9. Mai war es endlich soweit. Wir gingen unter mexikanischen Klängen an Bord der STAD AMSTERDAM, die am Fan Pier Park in Boston festgemacht hatte.
Wieso mexikanische Klänge?
Vor dem Clipper lag zur gleichen Zeit das mexikanische Segelschulschiff Cuauhtémoc. Wir kamen gerade mit dem Wassertaxi an, als die Cuauhtémoc mit lautstarker Musik ihren Liegeplatz verließ. Wie bekannt von allen südamerikanischen Segelschulschiffen standen die Kadetten der Cuauhtémoc auf den Rahen und grüßten.
Nachdem alle Formalitäten an Bord der STAD AMSTERDAM erledigt waren, hieß es am nächsten Morgen „Leinen los“. Unter Aufsicht eines Lotsen verließen wir unter Maschine Boston auf der dort vorgeschriebenen Schifffahrtsstraße, um dann auf der Höhe von Cap Cod dem Golfstrom folgend den direkten Weg in Richtung Azoren einzuschlagen. Jetzt kam Arbeit für uns auf: Segel setzen!
Von nun an segelten wir unserem Ziel Ponta Delgada, gelegen auf der Azoreninsel San Miguel, entgegen. Vor uns lagen insgesamt 2.398 nm, wovon 426 nm unter Motor und 1.972 nm unter Segel zurückgelegt wurden. Insgesamt benötigten wir dafür 15 Tage.
Wir waren 24 begeisterte Trainees, die je nach Können, Alter und Kondition in den vorgegebenen üblichen Wachen mitgearbeitet haben: Arbeiten an Deck, in der Takelage mit Segelsetzen und –bergen, Ausguck gehen und Steuern des Schiffes in kameradschaftlicher Zusammenarbeit mit der Stammcrew waren unsere täglichen abwechslungsreichen Aufgaben.
Een droom komt uit - Atlantische oversteek met de STAD AMSTERDAM
door Helmut Bode (Tekst & Foto's)
Sinds mijn eerste reizen op tall ships droom ik ervan om de Atlantische Oceaan over te steken op een windjammer.
Dit jaar is mijn droom eindelijk uitgekomen. Vorig jaar had ik samen met een vriend al gesolliciteerd naar een plaats op de jaarlijkse Atlantische oversteek van de STAD AMSTERDAM van Boston naar Europa. Noot van de redactie: De Atlantische Oceaan reizen zijn erg populair, daarom schrijft de rederij eerst vaste klanten of medezeilers aan die zich van tevoren rechtstreeks aanmelden voor deze speciale avontuurlijke zeilreizen.
Kort voor oudejaarsavond 2022 kregen we het goede nieuws: we moesten binnen twee dagen beslissen of we wilden deelnemen aan de Atlantische oversteek die gepland stond voor mei. We gingen meteen akkoord. We dienden snel alle benodigde reisdocumenten in en maakten de eerste aanbetaling voor de reis over.
We kwamen aan in New York, vanwaar we met de trein langs de oostkust naar onze vertrekhaven Boston reisden. Op 9 mei was het eindelijk zover. We gingen aan boord van de STAD AMSTERDAM, die aangemeerd lag in het Fan Pier Park in Boston, onder begeleiding van de klanken van Mexicaanse muziek.
Waarom Mexicaanse klanken?
Het Mexicaanse zeilopleidingsschip Cuauhtémoc lag op hetzelfde moment voor de Clipper afgemeerd. We waren net aangekomen met de watertaxi toen de Cuauhtémoc zijn ligplaats verliet onder het geluid van luide muziek. Zoals we van alle Zuid-Amerikaanse zeilscholen gewend zijn, stonden de cadetten van de Cuauhtémoc op de ra's en begroetten ons.
Nadat alle formaliteiten aan boord van de STAD AMSTERDAM waren afgerond, was het de volgende ochtend tijd om de trossen los te gooien. Onder begeleiding van een loods verlieten we Boston op de motor via de voorgeschreven vaarroute om vervolgens, de Golfstroom volgend bij Cap Cod, de directe route richting de Azoren te nemen. Nu was het werk aan de winkel: zeilen!
Vanaf nu zeilden we naar onze bestemming Ponta Delgada, gelegen op het Azoren-eiland San Miguel. In totaal hadden we 2.398 mijl voor de boeg, waarvan 426 mijl op de motor en 1.972 mijl onder zeil. In totaal deden we er 15 dagen over.
We waren met 24 enthousiaste trainees die, afhankelijk van hun bekwaamheid, leeftijd en fysieke conditie, in de gebruikelijke wachten werkten. Werken aan dek, in de tuigage met het strijken en hijsen van zeilen, uitkijken en sturen van het schip in kameraadschappelijke samenwerking met de vaste bemanning waren onze dagelijkse afwisselende taken.
Auch das Wetter bot für uns alle, Stammcrew und Trainees, viel Abwechselung. So bleiben uns einige Wetterphänomene in lebhafter Erinnerung:
Erst Sonne, dann mehrere Tage achterlicher Wind mit 7 bis 8 bft und entsprechendem Wellengang gab der STAD AMSTERDAM die Möglichkeit zu zeigen, wofür sie gebaut wurde! Als dann noch ein Tornado in ca. 4-6 nm an Steuerbord zu sehen war, sagten die einen, dass ein bisschen mehr Wind und Wellen nicht schaden könnten, während die anderen nicht mehr an Deck zu sehen und zu hören waren. Mit guten achterlichen Winden fuhren wir dem Sturmtief davon und wurden aber dafür über mehrere Stunden mit einigen heftigen Gewittern über und neben uns mehr als „entschädigt“. In aller Voraussicht waren die Segel vorher schon entsprechend weggenommen worden und alle, die nicht an Deck sein mussten, hielten sich in der Messe auf; nur der Rudergänger stand seinen Mann und hatte ab und zu seinen Kopf eingezogen, wenn es dann doch zu arg blitzte und donnerte. Nach 9 Tagen und 1.983 nm erreichten wir etwas früher als geplant Flores, die westlichste und viertkleinste Insel der Azoren.
Zunächst musste die STAD AMSTERDAM in der Hafenbucht vor Anker gehen, weil die Pier durch Versorgungsschiffe besetzt war. Diese Maßnahme endete mit einem weiteren Abenteuer: Das Ausbooten mit einem der Rettungsboote der STAD AMSTERDAM zu einem Landausflug gestaltete sich bei der Rückkehr zum Schiff etwas schwieriger als erwartet. Die relativ hohen Wellen brachen sich an der Bordwand und landeten als Dusche auf den Köpfen einiger Insassen.
Die Weiterfahrt in Richtung unseres Zieles, der Hauptinsel der Azoren, San Miguel, fand dann in ruhiger See statt, denn ein windarmes Azorenhoch hatte uns erreicht. Captain Blinkenberg ließ die STAD AMSTERDAM unter Maschine laufen, um planmäßig in Ponta Delgada anlegen zu können.
Jedes Jahr gibt es in Erinnerung an die „Boston Tea Party“ einen Wettbewerb unter den Großseglern, die den Nordatlantik von Boston nach Europa überqueren. Sehr häufig schafft es die STATSRAAD LEHMKUHL in der vorgegebenen Zeit (124 Stunden) die größte Distanz zu überwinden und den Siegerpokal, einen silbernen Tea-Pot, in Empfang zu nehmen. Aber mit 1.427 nm belegt die STAD AMSTERDAM in der ewigen Bestenliste jetzt den 4. Platz mit einer Differenz zur STATSRAAD von nur 121 nm.
Captain Sune Blinkenberg und seine Stammcrew waren dennoch sehr stolz, als sie von uns Trainees für dieses Ergebnis einen Ersatz-Tea-Pot aus Blech überreicht bekamen.
Doch eines hatte die STAD AMSTERDAM im Mai 2023 erreicht: mehrmals mit 17 kn unter vollen Segeln zu fahren und dabei an einem Tag sogar ein Etmal von 353 nm zu erzielen! Das schafft so leicht kein anderer Windjammer!
In Ponta Delgada endete für mich und die meisten anderen Mitsegler die Reise. Vier Trainees und die in Ponta Delgada neu an Bord gekommenen setzten zusammen mit der Stammcrew die Atlantiküberquerung bis zum geplanten Endziel in 2023, Ibiza, fort.
Het weer bood ook veel afwisseling voor ons allemaal, vaste bemanning en stagiairs. We hebben levendige herinneringen aan sommige weersverschijnselen:
Eerst zonneschijn, toen een aantal dagen wind van 7 tot 8 bft en de bijbehorende deining gaven de STAD AMSTERDAM de kans om te laten zien waar het voor gebouwd is! Toen een tornado ongeveer 4-6 mijl aan stuurboord te zien was, zeiden sommigen dat een beetje meer wind en golven geen kwaad konden, terwijl anderen aan dek niet meer te zien of te horen waren. Met goede wind van achteren zeilden we weg van de storm en werden hiervoor meer dan "gecompenseerd" met enkele uren van zware onweersbuien boven en naast ons. Met een vooruitziende blik waren de zeilen al van tevoren naar beneden gehaald en iedereen die niet aan dek hoefde te zijn, bleef in de mess; alleen de stuurman stond zijn mannetje en had af en toe zijn hoofd naar beneden als de bliksem en donder te hevig waren. Na 9 dagen en 1.983 mijl bereikten we Flores, het meest westelijke en op drie na kleinste eiland van de Azoren, iets eerder dan gepland.
De STAD AMSTERDAM moest eerst voor anker gaan in de havenbaai omdat de pier bezet was door bevoorradingsschepen. Deze maatregel eindigde met een ander avontuur: van boord gaan met een van de reddingsboten van de STAD AMSTERDAM voor een excursie aan wal bleek bij terugkeer naar het schip iets moeilijker dan verwacht. De relatief hoge golven braken op de zijkant van het schip en landden als een regenbui op de hoofden van sommige passagiers.
De verdere reis naar onze bestemming, het hoofdeiland van de Azoren, San Miguel, verliep vervolgens in kalme zee, omdat een Azorenhoog met weinig wind ons had bereikt. Kapitein Blinkenberg liet de STAD AMSTERDAM op motorkracht varen zodat we zoals gepland in Ponta Delgada konden aanmeren.
Elk jaar, ter nagedachtenis aan de "Boston Tea Party", is er een wedstrijd tussen grote schepen die de Noord-Atlantische Oceaan oversteken van Boston naar Europa. Vaak slaagt de STATSRAAD LEHMKUHL erin de grootste afstand af te leggen in de toegestane tijd (124 uur) en ontvangt de trofee van de winnaar, een zilveren theepot. Maar met 1.427 mijl neemt de STAD AMSTERDAM nu de 4e plaats in op de ranglijst aller tijden met een verschil van slechts 121 mijl met de STATSRAAD.
Kapitein Sune Blinkenberg en zijn vaste bemanning waren desondanks erg trots toen wij trainees hen een vervangende tinnen theepot overhandigden voor deze prestatie.
Maar de STAD AMSTERDAM heeft in mei 2023 één ding bereikt: meerdere keren 17 knopen varen onder vol tuig en zelfs een etmal van 353 mijl op één dag! Geen andere windjammer kan dat zo gemakkelijk!
De reis eindigde voor mij en de meeste andere zeilers in Ponta Delgada. Vier trainees en de nieuwe bemanningsleden die in Ponta Delgada aan boord kwamen, vervolgden samen met de hoofdbemanning de Atlantische oversteek naar de geplande eindbestemming in 2023, Ibiza.